هیأت دانش آموزی انصارالمهدی (عج)
هیأت دانش آموزی انصارالمهدی (عج)
پیشینه:
گردهمایی شیعیان همواره مورد توجه امامان معصوم بوده است. امام باقر (ع) می‌فرمایند: «هر کدام از دوستان ما را می‌بینی، سلام برسان! و به آنها سفارش کن که یکدیگر را در خانه‌هایتان ببینید! زیرا دیدارتان با یکدیگر، باعث زنده شدن امر ماست.»
طرح محفل اُنس با قرآن و اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام، توسط اتحادیه انجمن های اسلامی دانش آموزان ، با الهام از حدیث شریف ثقلین، از سال 1374 شروع به فعالیت نمود. در این محافل، اعضای اتحادیه طی نشست های 15 روز یکبار، با پرداختن به قرائت قرآن و بهره مندی از معانی و تفاسیر آیات و برگزاری مراسم مداحی و نوحه خوانی در قالب هیأت، به ارتباط میان خود، انسجام و عمق بیشتری می بخشیدند.
پس از گذشت 5 سال از اجرای این طرح ، در سال 1379 بر اساس آیه ی شریفه « یا ایها الذین امنوا اصبروا و صابروا و رابطوا واتقوالله لعلکم تفلحون » که مؤمنان را از یک سو به صبر ، استقامت ، مراقبت از مرزهای عقیدتی ، سرزمینی و خدا ترسی توصیه می کند و از سوی دیگر ، بیانگر وظایف یک تشکل دینی و اعضای آن برای رسیدن به رستگاری از طریق رابطه با « امام عصر علیه السلام » می باشد، نام محفل اُنس با قرآن و عترت علیهم السلام ، به هیأت انصارالمهدی (عج) تغییر یافت، تا دانش آموزان انجمن های اسلامی که یاری کننده نظام جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به حکومت جهانی حضرت ولی عصر (عج) به شمار می آیند ، پیوند خویش را با مولایشان مستحکم ساخته و با خواندن زیارت آل یس به نجوا با صاحب الامر(ع) بپردازند .
از آنجا که زمینه ظهور قائم آل محمد (عج) ، ترویج فرهنگ جهاد و شهادت با الگو گیری از قیام عاشورا در بین جوانان است و طبق روایات ، اصحاب حضرت مهدی (عج) همگی از جوانان هستند مگر تعدادی اندک ، در این محفل از دانش آموزان شهید به عنوان انصار خمینی کبیر (ره) و طلایه داران خط جهاد و شهادت یاد می شود تا الگویی باشند برای دانش آموزان امروز ، که انشاءا... انصارالمهدی (عج) خواهند بود .
تعریف :
هیأت دانش آموزی انصارالمهدی (عج) محفلی است برای شناخت ، ارتباط و اُنس با اهل بیت علیهم السلام از رهرو عشق ورزیدن به حضرت ولی عصر (عج) و اتصال به دریای بی کران قرآن مجید که برای عموم دانش آموزان تشکیل می شود .
رسالت :
رسالت هیأت دانش آموزی انصارالمهدی (عج) ترویج معارف اسلامی، در راستای تربیت جوانان شایسته برای آرمانشهر مهدوی است .
اهداف :
جریان سازی و ترویج فضای اُنس با قرآن و اهل بیت (ع) در محیط مدرسه و تقویت هیأت اسلامی و مهارت های عملی در فعالان و مسئولان انجمن مدرسه.
ضرورت ها :
- تشکیل پایگاهی برای خودسازی جنبش دانش آموزی در راستای دستیابی به اهداف مندرج در اساسنامه و چشم انداز ده ساله اتحادیه.
- ارائهی نمونه ای موفق از هیأت دانش آموزی، منطبق با الگوهای فرهنگی و دینی
- ایجاد بستری مناسب، جهت طرح مباحث دینی و پاسخگویی به شبهات، در محیط دانش آموزی
وظایف :
- تقویت روابط عاطفی و اجتماعی در بین دانش آموزان مدارس .
- زمینه سازی برای پذیرش مسئولیت های فردی و اجتماعی در بین دانش آموزان .
- احیای شعائر و مناسبت های اسلامی .
- تحلیل مسائل فرهنگی و سیاسی جامعه، برای دانش آموزان، جهت ارتقای بصیرت و شناخت آنان .
- توسعه ی ظرفیت‌های فکری و معرفتی اعضای انجمن های اسلامی، پیرامون فرهنگ انتظار، مهدویت و شهادت.
- یادآوری سیره ی فردی و اجتماعی دانش آموزان شهید و آشنایی با فرهنگ دفاع مقدس.
- شناساندن چهره ی هیأت انصارالمهدی(ع) در استان ها و شهرستان ها، با برگزاری برنامه های گسترده در مناسبت های خاص .
- تبیین و تفسیر زیارت های مخصوص صاحب الامر (عج) با تاکید ویژه بر زیارت آل یس .
ارکان هیأت انصارالمهدی (عج) :
1 ـ اعضا :
هیأت انصارالمهدی (عج) با توجه به چشم انداز ده ساله ی اتحادیه ی انجمن های اسلامی دانش آموزان، دارای اعضایی مؤمن و انقلابی ، با نشاط و امیدوار ، خودانگیخته و خلاق ، مهرورز و عدالت خواه ، صاحب بصیرت و معرفت ، مقبول و مؤثر در خانواده و مدرسه ، توانمند در برقراری ارتباط و جذب گروه همسال و نقش آفرین در بهسازی محیط تربیتی و فرهنگی از بین عموم دانش آموزان می باشد .
2 ـ سخنران :
با توجه به اهمیت کار فرهنگی با جوانان و حساسیت های ویژه ی این قشر ، سخنران با در نظر گرفتن شرایط زیر انتخاب می شود :
- التزام عملی به ولایت مطلقه فقیه
- دارای چهره ای موجه و جوان
- حتی الامکان روحانی بودن و معرفی شده از طرف مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان
- گذراندن دوره های آموزشی لازم جهت طرح مباحث در جلسات ویژه ی دانش آموزی
- آشنا بودن با مسائل روز و عدم تعصب نسبت به گروه های خاص
- تبعیت کردن از مسیر محتوایی ارائه شده جهت سخنرانی
سیر محتوائی سخنرانی :
- مباحث اعتقادی: شامل اصول و فروع دین ، مطالب قرآنی ویژه ی جوانان ، سیره شناسی معصومین (ع) با شاخصه ی جوانان عاشورایی و مهدوی ، سیره شناسی بزرگان دین و شهدا با شاخصه ی دانش آموزان شهید ، مطالب نظری اعتقادی مانند فطرت ، نفس اماره ، خلقت و مراتب آن .
- مباحث فرهنگی: شامل رابطه دین و فرهنگ ،راهکارهای مبارزه با تهاجم فرهنگی ، بررسی مصادیق گسیختگی فرهنگی مانند ترکیه و اندلس ، بررسی رابطه ی صیانت فرهنگی با هدایت جوان و تخریب فرهنگی با گمراهی جوان .
- مباحث اجتماعی: شامل جایگاه جوان در اجتماع ، خانواده ، دوستان و بررسی روابط اخلاقی و احکام مربوط به آن
- مباحث سیاسی: شامل آگاهی های لازم بدون جهت گیری خاص حزبی و با محوریت ولایت فقیه .
* تذکر : محتوای موضوعات سخنرانی ، متناسب با ویژگی های سن و جنس مخاطب (دختر و پسر ) با همکاری مرکز فرهنگی تبلیغی آینده سازان تهیه خواهد شد .
3 ـ مداح :
با توجه به اینکه هیأت انصارالمهدی (عج)، دانش آموزی است ، ویژگی های زیر در مورد مداح ضروری است :
- حتی الامکان از بین دانش آموزان باشد .
- اهل مطالعه از منابع معتبر باشد و از خرافه گویی ، ذکر روضه و اشعار غلوآمیز اجتناب کند .
- دارای وجهه مناسب در بین دانش آموزان و متخلق به آداب شرعی و عرفی باشد .
- در مشارکت دهی جمعی افراد توانمند باشد .
مکان تشکیل هیأت :
در مراکز استانی یا شهرستان ها ، در صورتی که فضای مناسب در ساختمان اتحادیه، برای برگزاری جلسات هیأت وجود نداشته باشد ، می توان از ساختمان مناطق آموزش و پرورش یا مسجد و حسینیه ای در شهر ، که فضای داخلی و امکانات آن دارای شرایط مطلوب باشد با هماهنگی مسئولین آن ، در ایام خاص استفاده کرد .
هیأت مدارس را می توان با هماهنگی و مشارکت مدیران ، در محل نمازخانه یا سالن اجتماعات برگزار کرد . هم چنین می توان هیأت مدرسه را در منزل دانش آموزان شهید و یا سایر دانش آموزان با نظارت اولیای مدرسه ، یا اتحادیه برگزار نمود .
در شهرستان هایی که انجمن اسلامی مدرسه به تنهایی قادر به برگزاری هیأت در محیط مدرسه نیست، می توان از مکان اتحادیه شهرستان یا از فضای مساجد و حسینیه ها ، در شب‌های جمعه یا روزها و ساعاتی خاص به برگزاری هیأت اقدام کرد .
* لازم به یادآوری است غایت مطلوب از برگزاری هیأت ، در فضای انجمن اسلامی مدرسه و در محیط عمومی که تمامی دانش آموزان حضور دارند به دست می‌آید، نه فقط در ساختمان اتحادیه شهرستان یا استان .
فاصله زمانی تشکیل هیأت :
هیأت های مرکز استانی و شهرستان ها، بهتر است به صورت هفتگی و مستمر برگزار شود، زیرا تعریف هیأت و اهداف و کارکردهای آن، در استمرار و تناوب منظم جلسات حاصل می‌شود.
هیأت مدارس نیز با توجه به محدودیت زمانی در محیط مدرسه، بهتر است در مناسبت های خاص تشکیل گردد .
در مدارس دوشیفت پیشنهاد می شود، با ایجاد هماهنگی بین مدیران و تعطیلی زود هنگام شیفت اول ، یک هیأت واحد در وقت خالی مابین دوشیفت ، با حضور اعضای دو انجمن بعد از خواندن نماز جماعت تشکیل گردد .
تبلیغات هیأت :
* برگزاری یک یا چند برنامه گسترده توسط هیأت انصارالمهدی (عج) در استان ، با حضور پرشور هیأت های شهرستانی و در فواصل زمانی معین ، به عنوان مثال در میلاد امام زمان(عج) یا در ایام محرم، دههی فاطمیه و یا ایام اعتکاف و احیا، با هماهنگی و مشارکت سایر ارگان‌ها و اعلام در صدا و سیمای استانی و نمازجمعه ، می‌تواند در فضاسازی معنوی و شناساندن این هیأت مثمرثمر بوده و همراه با حمایت های مالی و محتوایی دفتر مرکزی خواهد بود .
زمانبندی پیشنهادی برنامه ها :
ـ تلاوت آیاتی از قرآن و خواندن ترجمه آنها / 5 دقیقه
ـ قرائت زیارت آل یاسین / 10 دقیقه
ـ سخنرانی/ 30 دقیقه
ـ مرثیه سرایی یا مولودی خوانی / 20 دقیقه
ـ پذیرایی / 5 دقیقه
نحوه اجرا :
ـ جلسه، رأس ساعت مقرر، حتی با حضور تعداد کمی از اعضا و با تلاوت آیاتی از قرآن و خواندن ترجمهی آیه‌ها، توسط قاری دانش آموز، آغاز و ثواب آن به شهدای دانش آموز اهدا می شود.
ـ قرائت زیارت آل یاسین، با توجه و احساس حضور حضرت ولی عصر (عج) و ترجمهی فرازهایی از دعا، به زبان ساده خوانده شود و در میان زیارت، حتی‌الامکان از روضه و شعر استفاده نشود.
ـ سخنران، می‌تواند بخشی از وقت خود را صرف پرسش و پاسخ، میان دانش آموزان کرده تا شیرینی سخن گفتن در میان جمع، علاوه بر برکات بسیار آن، انگیزه حضور پر شور افراد، در جلسات بعدی گردد.
ـ با توجه به مشروط بودن امور معنوی، به نشاط و اشتیاق و هم چنین جوان بودن مخاطبان هیأت ، زمان سخنرانی و مداحی و سطح مطالب عنوان شده، نباید ملا‌ل‌آور و خسته‌کننده باشد.
ـ در مناسبت ها و ایام خاص، مانند محرم، می‌توان از زیارت عاشورا یا دیگر ادعیه، به جای زیارت آل یاسین استفاده کرده و موضوع سخنرانی نیز، با توجه به آن مناسبت، انتخاب شود .
ـ هنگام پذیرایی، اعضای جدید هیأت ،به دیگران معرفی و آشنایی و ارتباط با ایشان صورت پذیرد.
آداب هیأتی بودن :
ـ هیأت، «معرفت محور» است. از این رو سخنرانی، یکی از ارکان اصلی آن بوده و قوام هیأت به آن بستگی دارد. مداحی در هیأت به مانند اذان یا تعقیبات نماز است ، به عبارت دیگر مداح باید زمینه‌ساز، تقویت کننده و تثبیت کننده بصیرت و شناخت ارائه شده توسط سخنران، باشد. سخنران و مداح به مانند حلقهی زنجیری با هم در ارتباط اند ، میزان حسی بودن یا معرفتی بودن محتوای مداحی، بستگی به سخنران هیأت دارد ، در غیر این صورت مداحی به عنوان یکی از ارکان هیأت نقش سازنده خود را از دست می‌دهد.
ـ خواندن زیارت آل یس، عرضهی هفتگی اعتقادات، به محضر شریف حضرت ولی عصر (عج) بوده و در حقیقت به مانند نخ تسبیح، برای هیأت انصارالمهدی (عج) است . همان طور که حضرت عبدالعظیم حسنی (ع) پس از دیدار با امام هادی (ع) تقاضای عرضهی دین خود و تأیید اعتقاداتشان توسط ایشان را داشتند ، در زیارت آل یس نیز، پس از چهل سلام به محضر امام زمان (عج) ، به بازخوانی عقایدمان و نجوای عاشقانه با او می پردازیم .
ـ نقد برنامه مداحی و سخنرانی، از لحاظ محتوا و جاذبه، باید از طرف دانش آموزان به صورت جدی دنبال شود. نقد مجلس اهل بیت (ع) ، خدمت به معصومین است و نباید با اشکالات، برخوردی تعارف آمیز داشته باشیم. نقاط ضعف و قوت را براساس «احب اخوانی من اهدی الی عیوبی» به مسئولین هیأت عرضه کنیم.
ـ استفاده از شعر مناسب، با مضامین عالی و انتقال پیام شعر با هنر مداحی به دانش آموزان، بسیار مهم بوده و فقط به خواندن هر شعری با صدای خوب نباید اکتفا کرد.
ـ اتلاف وقت در حواشی هیأت ها ، دوستی‌های افراطی، عادی شدن توسل به اهل بیت علیهم السلام ، سیری کاذب دانش آموز از مسائل معرفتی، به واسطهی احساسات و شور زودگذر، عُجب و غرور مسئولین، جلف و سبک شدن سوگواری‌ها (شور و سینه‌زنی ممتد، کف زدن‌های خارج از حد و شأن محافل مذهبی، هروله کردن، مجلس جشن را به سینه زنی تبدیل کردن و …) از آفات هیأت های دانش آموزی است که باید نسبت به آنها دقت داشت.
ـ معیار بهترین هیأت دانش آموزی، میزان گریه و ناله، تعداد جمعیت، طول دسته عزاداری، ساختمان محل برگزاری، امکانات و سیستم صوتی، شهرت مداح و سخنران، شور سینه‌زنی و همچنین کیفیت اطعام و پذیرایی نیست، بلکه معیار بهترین مجلس، میزان «شناخت و بصیرتی» است که نصیب دانش آموز می‌شود.
ـ هیأت انصارالمهدی (عج) به مناسبت‌های مختلف، می‌تواند دارای برنامه‌های جنبی، نظیر مسابقه، سرود، همخوانی قرآن، مسابقه کتابخوانی، تواشیح ، تئاتر، غبارروبی از مزار شهدا، اردوهای زیارتی ، دیدار با جانبازان و آزادگان و بازدید از اماکن مذهبی و برگزاری هیأت در آنجا باشد، که علاوه بر ایجاد جذابیت و تنوع، موجب پیوند مستحکم‌تر دانش آموزان با هیأت می‌شود.
ـ در روایات آمده است: هیچ گاه تعدادی با هم اجتماع نکرده‌اند که برای مطلبی به درگاه خدا دعا کنند، جز این که با اجابت آن دعا، از هم جدا شده‌اند. بعد از توسل به اهل بیت(ع)، دعا جهت تعجیل درظهور امام زمان (عج) و سلامتی رهبر معظم انقلاب را فراموش نکنیم.
